سلام علت به قلم درآوردن مطالب راجب گشنیز را نبود اطلاعات دقیق و کارامد راجب این گیاه میدانم .با جست و جو در اینترنت به مطالب بسیاری راجبه کاشت داشت برداشت گشنیز برخورد خواهیم کرد که اکثرا غیر علمی و فقط روی کاغذ آزمایش شده اند.
مدیر جهاد کشاورزی نهاوند گفت: این شهرستان با تولید سالانه نزدیک به ۵۰۰۰ تن محصول گشنیز به میزان ۶۸ درصد رتبه نخست تولید این محصول را به خود اختصاص داد(خبرگزاری تسنیم)
مطالبی که در اینجا بیان می کنم از تجارب بهترین کشاورزان شهرستان نهاوند گردآوری شده، کشاورزانی که بار ها و بارها رکورد تولید گشنیز را شکسته اند در نهاوند کشاورزان حتی تا 3.5 تن در هکتار گشنیز برداشت کرده اند.
گشننیز را در نهاوند از اواخر مهر ماه تا اواسط فروردین می توان کشت نمود ، ولی کشت پاییزه این محصول از راندمان بالاتری برخوردار است . گشنیزی که در بهار کشت میشود شروع به گلریزی یا به اصطلاح گلسوز شدن میکند و گل های کمی به علت گرما به دانه تبدیل می شوند و علت آن این است که مرحله گلدهی آن مصادف با خرداد یا تیر ماه می باشد.
بذر مورد نیاز گشنیز : بسته به شرایط زمین یعنی مساعد بودن یا نامساعد بودن بذر مورد نیاز متغیر است که بین 35 کیلو در هکتار تا 50 کیلو در هکتار است.مثلا کشت در زمستان وقتی که زمین نامساعد است و یا فرستادن بذر به زیر خاک با دستگاه ها مشکل است می توان تا 50 کیلو در هکتار بذر پاشید
وجین گشنیز : وجین گشنیز از مهمترین مراحل داشت می باشد این گیاه بسیار به علف های هرز حساس است و وجود علف های هرز بهره وری را پایین می آورد .حداقل تعداد مراتب گزین یک بار و حداکثر تا نابودی همه ی علف های هرز می باشد.
اولین آبیاری در نهاوند : اولین آبیاری در نهاوند در اوایل بهار می باشد زمانی که گشنیز هنوز ساقه نزده باشد ، اکثر کشاورزان بعد از اولین وجین در فروردین ماه یا اوایل اردیبهشت بعد از اولین وجین زمانی که گشنیز هنوز ساقه نزده باشد آبیاری می کنند
تعداد آبیاری : گشنیز یک گیاه کم آب می باشد تعداد آبیاری در نهاوند حداقل دو آب و حد اکثر چهار آّب می باشد .مراحل ضروری برای آبیاری : 1. بعد از وجین که هنوز گیاه ساقه نزده باشد در فروردین و اوایل اردیبهشت 2. در زمانی که گیاه هم گل کرده باشد هم دانه گرفته باشد ( زمانی که گل های مزرعه کم شده باشند و دانه ها بخواهند ظهور کنند. )
یعنی حداقل این دو مرحله باید صورت گیرد
نیاز کودی گشنیز : گشنیز به کود های شیمیایی نیاز چندانی ندارد .ولی اگر زمین از نظر مواد آلی دارای فقر بود می توان همگام با کاشت بذر در هر هکتار 3 کیسه کود فسفات تریپل به زمین داد . ودر مراحل داشت در هر هکتار 3 کیسه کود اوره به زمین داد
برداشت گشنیز : در برداشت گشنیز نباید کاملا گیاه خشک شود زیرا در حین برداشت تمامی دانه های گشنیز بر روی زمین افتاده ،یا اگر با کمباین به برداشت گشنیز بپردازید به علت خشک بودن بیش از حد گیاه تمامی دانه های گیاه کاملا خورد می شود و در هنگام خروج از کمباین بذر های شکسته همراه با کاه خواهیم داشت. بنابراین گیاه باید کمی رطوبت داشته باشد و رنگ تمام مزرعه قرمز نشده باشد
جدا کردن دانه های گشنیز از گیاه در نهاوند به سه شکل صورت می گیرد :
1. چیدن گشنیز با داس و جمع کردن آن در یک محوطه مسطح و سپس شروع به کوبیدن خرمن با دست کرده و جدا کردن دانه ها از ساقه ها و کاه
2.چیدن گشنیز با داس یا دروگر و سپس جمع آوری بوته های هر 10 متر مربع در یک جا (همان در زمین) و سپس بردن کمباین با دهنه ی مخصوص در زمین و ریختن گشنیز ها در حلق کباین
3. نچیدن گشنیز : یعنی کمباین با دهنه مخصوص رو برده و مستقیما شروع به چیدن گشنیز کند (مانند گندم ) ولی در این صورت از چیدن ،از کیفیت محصول کاسته شده و محصول را تا 40 درصد نسبت به محصولی که با چیدن با دست و کوبیدن با دست حاصل شده ارزانتر می برند .مثال در سال 94 یک کیلو شگنیز دست کوب 4000 تومان قیمت دارد ولی یک کیلو گشنیز که کمباین مخصوص به صورت مستقیم (مانند گندم) چیده 2500 تومان قیمت زده می شود
نویسنده : مهندس فرشید قلخانباز
درباره این سایت